Odpoczynek tygodniowy jest  okresem, w którym kierowca może swobodnie dysponować swoim czasem. Określona definicja jest spójna z definicją odpoczynku dziennego oraz przerw.

Kierowca ma obowiązek wykorzystania odpoczynku tygodniowego po przepracowaniu maksymalnie sześciu okresów 24 h, licząc od końca poprzedniego odpoczynku tygodniowego.

Przykład: A

poniedziałek, wtorek, środa, czwartek, piątek, sobota, niedziela

niedziela – oznaczona grubą czcionką określa odpoczynek tygodniowy.

W podanym przykładzie kierowca pracował przez sześć okresów 24 h, od poniedziałku do soboty. W niedzielę odebrał odpoczynek tygodniowy (skrócony), po którym może wykonywać swoje czynności przez następne sześć okresów.

Przykład: B

poniedziałek, wtorek, środa, czwartek, piątek, sobota

piątek i sobota – oznaczone grubą czcionką określają odpoczynek tygodniowy.

W tym przypadku kierowca przepracował cztery okresy 24 h, po których odebrał odpoczynek tygodniowy (regularny). Po jego zrealizowaniu ma możliwość pracy przez następne sześć okresów 24 h.

 

Wyróżniamy dwa odpoczynki tygodniowe:

    regularny o wartości co najmniej 45 h
    skrócony o wartości co najmniej 24 h i nie większej niż 45 h, np. 34 h

Rozporządzenie 561/2006 w art.8, ust.6 określa zasady korzystania z odpoczynków tygodniowych:

„ W ciągu dwóch kolejnych tygodni kierowca wykorzystuje co najmniej:

– dwa regularne okresy odpoczynku, lub

-jeden regularny tygodniowy okres odpoczynku i jeden skrócony tygodniowy okres odpoczynku trwający co najmniej 24 h………”

Definicja tygodnia: okres pomiędzy godziną 0.00 w poniedziałek i godziną 24.00 w niedzielę.

Przykład:

 

regularny              skrócony              regularny           skrócony              regularny             skrócony

1 tydzień …. 2 tydzień …. 3 tydzień …. 4 tydzień …. 1 tydzień …. 2 tydzień ….

Ważne :  jeżeli odpoczynek regularny przypada na przełomie dwóch tygodni, można zaliczyć go tylko do jednego z tych tygodni.

 

 

Przykład:

poniedziałek, wtorek, środa, czwartek, piątek, sobota, niedziela,

poniedziałek, wtorek, środa, czwartek, piątek, sobota, niedziela

    odpoczynek skrócony (pierwszy poniedziałek)
    niedziela i poniedziałek – oznaczone grubą czcionką określają odpoczynek tygodniowy regularny, który może być zaliczony tylko do jednego z tygodni.

Ważne : brak przeciwwskazań do odebrania kilku odpoczynków skróconych w tym samym tygodniu. Należy jednak spełnić treść art. 8 ust. 6 z rozporządzenia 561/2006, czyli: „ W ciągu dwóch kolejnych tygodni kierowca wykorzystuje co najmniej:

– jeden regularny tygodniowy okres odpoczynku i jeden skrócony tygodniowy okres odpoczynku trwający co najmniej 24 h………”

 

Odpoczynek tygodniowy może być odebrany w pojeździe na zasadach  odpoczynku dziennego – pojazd jest wyposażony w miejsce do spania i znajduje się na postoju. Wyjątek stanowi odpoczynek tygodniowy regularny, w którym kierowca zobowiązany jest do odebrania go poza pojazdem, np. motel (art.8 ust.8 rozp.561/2006).

W części „Aktualności Transportowych”, która nawiązuje do odpoczynków dziennych, określona zasada braku rekompensaty odnosi się do odpoczynku skróconego. Natomiast odpoczynek tygodniowy skrócony jest jego przeciwieństwem. Pracodawca jest zobowiązany zrekompensować należną część kierowcy odpoczynku w ilości stanowiącej różnicę odnoszącą się do wartości odpoczynku regularnego, czyli 45 h.

 

Przykład:

Odpoczynek tygodniowy skrócony wynosi 30 h. Pracodawca powinien zrekompensować kierowcy skrócenie czasu odpoczynku ilością 15 h (45 h – 30 h = 15 H).

 

45 h                30 h                45 h                             rekompensata 15 h

1 tydzień ….. 2 tydzień ….. 3 tydzień ….. 4 tydzień ….. 1 tydzień ….. 2 tydzień ..

 

Właściciel firmy transportowej zwraca kierowcy różnicę czasu odpoczynku tygodniowego skróconego do końca trzeciego tygodnia, licząc od tygodnia, w którym nastąpiło skrócenie. Jest to okres maksymalny stanowiący czas do rozliczenia godzin za ograniczenie odpoczynku.

Ważne:  ilość godzin podlegających rekompensacie nie podlega dzieleniu. W powyższym przykładzie stanowią one całość 15 h. Mogą być oddane z każdym innym odpoczynkiem trwającym nie mniej niż 9 h.

Proszę zwrócić uwagę na sytuację, w której kierowca realizuje odpoczynek regularny dzienny (24 h) i należne godziny z innego odpoczynku tygodniowego skróconego (21 h) – postój trwa 45 h. Suma czasu podczas postoju pojazdu  spełnia warunki odpoczynku tygodniowego regularnego. Jednak nie należy w żadnym przypadku traktować tego czasu za spełnienie warunków z  art. 8 ust. 2 (odpoczynek dzienny) i ust. 6 (odpoczynek tygodniowy) rozporządzenia 561/2006. Pomimo tej interpretacji kierowca w przytoczonym przykładzie nie może tego czasu odebrać w pojeździe.

 

Ważne: nie każdy okres postoju pojazdu np. 24 h odpowiadający wartości odpoczynku tygodniowemu skróconemu musi odnosić się do tego odpoczynku. Pracodawca może potraktować ten czas jako odpoczynek dzienny regularny, czyli co najmniej 11 h.

Jeżeli odpoczynek tygodniowy skrócony przypada na dwa tygodnie (niedziela – poniedziałek), to czas odebrania rekompensaty za skrócenie jest uzależniony od przydzielenia tego odpoczynku do danego tygodnia.

Przykład:

1 tydzień

poniedziałek, wtorek, środa, czwartek, piątek, sobota, niedziela,

2 tydzień

poniedziałek, wtorek, środa, czwartek, piątek, sobota, niedziela,

3 tydzień

poniedziałek, wtorek, środa, czwartek, piątek, sobota, niedziela

4 tydzień

poniedziałek, wtorek, środa, czwartek, piątek, sobota, niedziela

 

niedziela, poniedziałek – oznaczone grubą czcionką określają odpoczynek tygodniowy skrócony, który przypada na dwa tygodnie.

W tym przypadku należy założyć do którego tygodnia zostanie przydzielony odpoczynek tygodniowy skrócony. Pozostanie zaliczony do pierwszego tygodnia. Kierowca odbierał go w ilości 30 h. Pracodawca rozliczy się z pracownikiem z godzin skrócenia (15 h) do końca czwartego tygodnia, licząc od tygodnia, w którym nastąpiło skrócenie.

Odpoczynek tygodniowy skrócony powinien być traktowany przez przewoźników i kierowców jako odroczony odpoczynek tygodniowy regularny. Odebranie nieprawidłowej ilości godzin kompensaty lub jej brak, stanowi podstawę do ukarania osób związanych z daną firmą transportową. Wynikiem prawnym do ukarania są okoliczności związane z niewłaściwym odebraniem odpoczynku. Wynikiem tego faktu jest spójność pomiędzy odpoczynkiem tygodniowym skróconym a rekompensatą.

Rozporządzenie 1073/2009 wprowadziło zmianę poprzez art.29 uzupełniając art. 8 rozp. 561/2006 ust. 6a. Określa on wyjątek w realizowaniu odpoczynku tygodniowego. Odnosi się do okazjonalnego międzynarodowego przewozu osób. Pozwala na wydłużenie czasu  odebrania odpoczynku tygodniowego do dwunastu okresów 24 h licząc od poprzedniego tygodniowego regularnego odpoczynku, pod warunkiem:

Usługa przewozu trwa co najmniej 24 h w państwie innym niż jej rozpoczęcie, oraz do którego odnosi się rozp. 561/2006.

Po skorzystaniu z wyjątku kierowca jest zobowiązany do:

a) dwóch regularnych tygodniowych odpoczynków, lub

b) jednego regularnego tygodniowego okresu odpoczynku i jednego skróconego okresu odpoczynku trwającego minimum 24 h. Jeżeli kierowca wykorzystał odpoczynek skrócony, należy zrekompensować go jednorazowo przed końcem trzeciego tygodnia po zakończeniu okresu odstępstwa.

c) w sytuacji prowadzenia pojazdu w godzinach 22.00 – 6.00, pojazd obsługuje co najmniej dwóch kierowców. W przypadku jednego kierowcy czas prowadzenia pojazdu pomiędzy przerwami jest zmniejszony do trzech godzin.